ΣΟΚ:Έως 40 χρόνια θα χρειαστούν για να συνέλθει η χώρα από το Μνημόνιο!

ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΕΣ
2026, 2028, 2038, 2042 οι πιθανές χρονιές επαναφοράς της ανεργίας στα επίπεδα του 2008 αναλόγως του σεναρίου!



Μόνιμο είναι κάτι που παραμένει στην ίδια κατάσταση σε βάθος χρόνου. Αν το μόνιμο είναι και θετικό, τότε είναι καλοδεχούμενο και δεν χρήζει αλλαγής. Αν, όμως, είναι αρνητικό, επιφέρει σταδιακά τις συνέπειες επίμονης ασθένειας, που όσο πιο πολύ διαρκεί τόσο μεγαλύτερη εξάντληση και βλάβη προκαλεί, και ως εκ τούτου επιβάλλεται να αναγνωριστεί και να αντιμετωπιστεί.
Όταν το Μάιο του 2010 η τρόικα επέβαλε ένα πρόγραμμα σκληρής λιτότητας στην Ελλάδα, υποσχέθηκε αρνητικές συνέπειες περιορισμένης χρονικής διάρκειας με αντάλλαγμα θετικά αποτελέσματα μόνιμου χαρακτήρα. Έτσι, έθεσε για την ολοκλήρωση του προγράμματος
έναν ορίζοντα τριετίας, διάστημα στο οποίο, υποτίθεται, ότι θα επιτυγχάνονταν η καταπολέμηση διαχρονικών προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας, η αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητάς της και της εμπιστοσύνης των επενδυτών απέναντί της και η επιστροφή της χώρας στην ανάπτυξη και στις αγορές, ήδη από την αυγή του 2012. Όμως όποιος ήταν εξοικειωμένος με την ιστορία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου γνώριζε πως τα προγράμματά του ποτέ δεν ολοκληρώνονται στη βάση του πρώτου επίσημου σχεδιασμού αλλά τείνουν, καθώς αποτυγχάνουν, να αποκτούν… μονιμότητα.
Εξ αυτού του γεγονότος ορμώμενος και με ιδιαίτερη αφορμή την εμπειρία της Πορτογαλίας, που το 1978 πείστηκε να αποδεχτεί ένα Μνημόνιο Συνεργασίας «ενός έτους» με το ΔΝΤ, για να βρεθεί μετά από εφτά χρόνια ύφεσης να έχει υπογράψει μια σειρά επικαιροποιημένων Μνημονίων και έπειτα από τριάντα και πλέον χρόνια να υποδέχεται και πάλι το ΔΝΤ, παρομοίασα το Μάρτιο του 2011 το Ταμείο με το κακόφημο «Hotel California» του γνωστού ομότιτλου τραγουδιού, στο οποίο, όπως ακριβώς περιγράφουν οι στίχοι, «μπορείς να μπεις ό,τι ώρα θέλεις, αλλά δεν μπορείς να φύγεις ποτέ».
Στο πρότυπο της λογικής που χρησιμοποιήθηκε στην Πορτογαλία αλλά και σε μια σειρά άλλων χωρών, αντί η αποτυχία της εφαρμογής του προγράμματος του ΔΝΤ στην Ελλάδα να εκληφθεί ως λόγος για την αντικατάστασή του με ένα άλλο, ορθολογικό και ρεαλιστικό, αποτέλεσε την αφορμή για την επαναλαμβανόμενη επικαιροποίηση και επιμήκυνσή του, με τους τελικούς στόχους του να εκτείνονται όλο και πιο μακριά στο μέλλον, ξεπερνώντας πλέον επισήμως τα χρονικά όρια της τρέχουσας δεκαετίας. Και, παρά τη δημοσίευση μελέτης του ίδιου του Ταμείου, στο α’ εξάμηνο του 2012, με βάση την οποία η λιτότητα επιφέρει μακροπρόθεσμες βλάβες σε μία οικονομία και δεν πρέπει να εφαρμόζεται πριν αποκατασταθεί η ανάπτυξη, αλλά και παρά την ομολογία του ΔΝΤ, αργότερα το ίδιο έτος, για τη λανθασμένη εκτίμηση της πραγματικής κλίμακας της ύφεσης ως αποτέλεσμα των σκληρών μέτρων δημοσιονομικής «εξυγίανσης», κυβέρνηση και τρόικα εξακολουθούν πεισματικά να συνταγογραφούν στην Ελλάδα ένα φάρμακο που τη μετατρέπει από μερικώς ανάπηρη σε παραπληγική.
Λιτότητα και ανεργία
Πρωταγωνιστική θέση μεταξύ των πιο δραματικών συνεπειών της λιτότητας κατέχει η θεαματική απώλεια θέσεων εργασίας στην ελληνική οικονομία. Με βάση τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, το Μάρτιο του 2008 εργάζονταν στην Ελλάδα 4,6 εκατομμύρια άνθρωποι, αριθμός που μειώθηκε μόλις κατά 45 χιλιάδες μέχρι τον Οκτώβριο του 2009, παρά την πρωτοφανή διεθνή κρίση και την παγκόσμια ύφεση, ενώ υποχώρησε στα 4,42 εκατομμύρια το Μάιο του 2010, στον απόηχο του ξεσπάσματος της ελληνικής κρίσης.
Από την υπογραφή του Μνημονίου, ωστόσο, και μέχρι το Μάρτιο του 2013, ο αριθμός των εργαζομένων μειώθηκε περαιτέρω κατά 900 και πλέον χιλιάδες, δημιουργώντας ένα πρόβλημα χωρίς προηγούμενο στη μοντέρνα ελληνική Ιστορία. Προεκτείνοντας την τάση αυτή μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, διαπιστώνουμε πως το Δεκέμβριο του 2013 θα εργάζονται στην Ελλάδα περίπου 3,2 εκατομμύρια άνθρωποι, δηλαδή 1,2 εκατομμύρια λιγότεροι απ’ ό,τι πριν την υπογραφή του Μνημονίου και 1,4 εκατομμύρια λιγότεροι απ, ό,τι το 2008.
Το πιο δραματικό είναι πως ακόμη και αν αυτό που διανύουμε είναι το τελευταίο έτος της ύφεσης και από το 2014, η οικονομία περάσει σε εντυπωσιακούς ρυθμούς ανάπτυξης, καταγράφοντας επιδόσεις ανάλογες της θετικότερής της από την υιοθέτηση του ευρώ, ο αριθμός των εργαζομένων δεν θα έχει φτάσει στα επίπεδα του Μαΐου του 2010 πριν από το 2026 και σε αυτά του 2008 πριν από το 2028. Αυτό επειδή στην «καλύτερη» στιγμή της η ελληνική οικονομία προσέθετε περί τους 100.00 νέους εργαζόμενους ανά έτος, και έτσι, αν προσεγγιστεί αυτό το ρεκόρ, προκειμένου να δημιουργηθούν 1,2 εκατομμύρια με 1,4 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας, θα απαιτηθούν 12 με 14 έτη αντίστοιχα. Δεδομένου, ωστόσο, ότι η Ελλάδα θα παραμείνει σε καθεστώς δημοσιονομικής εξυγίανσης σε όλη τη διάρκεια της τρέχουσας δεκαετίας, είναι λογικό να εξετάσουμε δύο άλλα, αισιόδοξα σενάρια, σύμφωνα με τα οποία η επίδοσή της στη δημιουργία θέσεων εργασίας από το 2014 και μετά θα αντιστοιχεί στο 70% και το 50% της καλύτερης επίδοσής της στα χρόνια του ευρώ και όχι στο 100% αυτής.
• Στο πρώτο σενάριο, η δημιουργία 70.000 νέων θέσεων εργασίας ανά έτος θα φέρει τη χώρα στα επίπεδα του Μαΐου του 2010 το 2031 και σε αυτά του 2008 το 2034.
• Στο δεύτερο σενάριο, με 50.000 νέες θέσεις εργασίας ανά έτος από το 2014 και μετά, η Ελλάδα θα φτάσει στον αριθμό εργαζομένων που είχε το Μάιο του 2010 τον Ιανουάριο του 2038 και στο αριθμό των εργαζομένων του 2008 το 2042.
Με το ελάχιστο διάστημα αποκατάστασης της βλάβης στην αγορά εργασίας να τοποθετείται στα 12 με 14 χρόνια και ένα ρεαλιστικό διάστημα στα 17 με 28 χρόνια, γίνεται εύκολα αντιληπτό γιατί η παρατεταμένη άσκηση μιας λανθασμένης οικονομικής πολιτικής μπορεί να οδηγήσει στην πρόκληση βλαβών με σχεδόν μόνιμη προοπτική.
Στρατηγική εξόδου
Οι παραπάνω υπολογισμοί δεν πρέπει να προκαλούν έκπληξη, καθώς η ανεργία αποτελεί πια ένα επίμονο και δύσκολο πρόβλημα ακόμη και στις πιο αναπτυγμένες οικονομικά χώρες. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι, προκειμένου να επιστρέψουν τα ποσοστά ανεργίας στις ΗΠΑ στα προ κρίσης επίπεδα, υπολογίζεται ότι θα χρειαστούν 10,5 έτη από την ώρα που ελήφθησαν τα πρώτα μέτρα κι αυτό παρά το γεγονός ότι ακολουθείται μια πολιτική νομισματικής χαλάρωσης και διαρκούς τόνωσης της οικονομίας, με την αμερικανική κεντρική τράπεζα να έχει θέσει, για πρώτη φορά στην ιστορία της, ως βασικό στόχο της τη μείωση της ανεργίας στο 6,5%. Δεν είναι τυχαίο ούτε συμπτωματικό πως το μεγαλύτερο ποσοστό του αμερικανικού χρέους που θα εκδοθεί το 2013 θα αγοραστεί από την κεντρική τράπεζα της χώρας (FED), κάτι που θα ισχύσει για το σύνολο σχεδόν του χρέους στα αμέσως επόμενα χρόνια, με τη FED να «τυπώνει» 80 δις δολάρια ανά μήνα ως τμήμα του τελευταίου πακέτου τόνωσης της αμερικανικής οικονομίας, η διάρκεια του οποίου έχει συνδεθεί αποκλειστικά με το στόχο μείωσης της ανεργίας στα επιθυμητά επίπεδα.
Αντίθετα με τις ΗΠΑ, στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει υιοθετηθεί καμία απολύτως στρατηγική αντιμετώπισης της ανεργίας, παρά το γεγονός ότι αυτή έχει απογειωθεί σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Αυτό γιατί, χάρη στην κρίση η Γερμανία απολαμβάνει τα χαμηλότερα ποσοστά ανεργίας από την επανένωσή της, ενώ η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης σε άλλες χώρες χρησιμοποιείται ως κίνητρο για την επιβολή των γερμανικών συμφερόντων με την υπόσχεση μελλοντικής βοήθειας. Για τη γερμανική ηγεσία, όπως έχει ρητά παραδεχτεί μέσω εκπροσώπων της, η κρίση είναι κάτι θετικό και έτσι η μονιμοποίησή της συντελεί στην εδραίωση των συνθηκών εκείνων που θα λειτουργούν ως μοχλός πίεσης για την περαιτέρω προώθηση του γερμανικού (και γαλλικού) σχεδίου για δημοσιονομική και πολιτική ενοποίηση της Ευρωζώνης, με τελικό στόχο το μεγαλύτερο δυνατό έλεγχό της από το γαλλογερμανικό άξονα. Ως εκ τούτου δεν υπάρχει διάθεση για το σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός πανευρωπαϊκού σχεδίου αντιμετώπισης της καλπάζουσας ανεργίας, ενώ είναι φανερό πως έχει γίνει αποδεκτή η «θυσία» της Ελλάδας στο βωμό του γερμανικού οράματος κι έτσι η ανοχή επιπέδων ανεργίας αλλά και συνθηκών εργασίας που συναντώνται σε τριτοκοσμικές χώρες.