Τετάρτη 14 Αυγούστου 2013

Θεοδώρου Ρόκα: Η Παναγία του Πραθίου.




Η μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου Πραθίου, βρίσκεται στην καρδιά των Γερανείων,
σε πευκόφυτο ξέφωτο που  περιβάλλεται από λόφους με έλατα. Η ονομασία Πράθι προέρχεται από την αρβανίτικη λέξη «πράρι» που σημαίνει πουρνάρι, γεγονός που μαρτυρείται από την ύπαρξη μεγάλων πουρναριών στον περίβολο του ναού καθώς και έξω από αυτόν. Η μονή του Πραθίου ήταν πλούσια κοινοβιακή μονή με αξιόλογη δράση από την ίδρυσή της μέχρι και το 1821.
Σήμερα, από το συγκρότημα της μονής, σώζεται μόνο το καθολικό (ο ναός στα δεξιά της ανωτέρω φωτογραφία). Το καθολικό ανήκει στην κατηγορία της μονόκλιτης βασιλικής με δίριχτη κεραμοσκεπή, μεταβυζαντινό κτίσμα σχετικά μικρών διαστάσεων. Το καθολικό είχε υποστεί πάρα πολλές επεμβάσεις οι οποίες είχαν αλλοιώσει την αρχική του μορφή. Σε κάποια χρονική περίοδο χτίστηκαν στο εσωτερικό του δύο λιθόκτιστες κιονοστοιχίες, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν τρία κλίτη, τα οποία διαμόρφωσαν και τη στέγη του ναού. Στο καθολικό της μονής αναπτυσσόταν πλούσιος εικονογραφικός διάκοσμος που χρονολογείται από το 1466, σε ολόκληρη την έκταση των τοίχων, από τον οποίο σήμερα σώζονται τμήματα τα οποία δυστυχώς παρουσιάζουν αρκετές φθορές. Επίσης διατηρείται χτιστό τέμπλο το οποίο είναι νεότερη κατασκευή. Ο ναός είναι κηρυγμένο ιστορικό διατηρητέο μνημείο με Υ.Α.15904/24-11-62 που δημοσιεύτηκε στο Φ.Ε.Κ.473/τ.Β/17-12-62.
Παρά το γεγονός ότι είχαν προηγηθεί οι σεισμοί του 1928, του 1932 και του 1953, ο σεισμός του 1981 αποτέλεσε καθοριστικό χτύπημα για το καθολικό, όχι μόνο επειδή κατέρρευσαν πολλά τμήματα του, αλλά κυρίως λόγω της βάρβαρης κακοποίησης πολλών σημείων μέσα στο ναό από ιερόσυλους αρχαιοκάπηλους, με κυριότερη λεία την αφαίρεση και αρπαγή του βυζαντινού δικέφαλου αετού που κοσμούσε το δάπεδο του ναού.
Έκτοτε η Θεία Λειτουργία του Δεκαπενταυγούστου, αλλά και οποιασδήποτε άλλης ημέρας, ετελείτο σε πρόχειρο ναό, τον οποίο ανοικοδόμησαν οι κάτοικοι, δίπλα από τον παλαιό, για να εξυπηρετούνται προσωρινά μέχρι την αναστήλωση του παλαιού (βλ. ανωτέρω φωτογραφία).
Το καθολικό αποκαταστάθηκε στην προτέρα του μορφή κατά το 2004, ύστερα από τις απαιτούμενες εργασίες της εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων καθώς και τις επίπονες προσπάθειες του «Συλλόγου της Ι. Μονής Πραθίου» που ιδρύθηκε από τους κατοίκους της πόλεως των Αγίων Θεοδώρων με σκοπό την αναστήλωση, συντήρηση και διαφύλαξη του μνημείου.
Οι εορταστικές εκδηλώσεις περιλαμβάνουν: α) τον πανηγυρικό εσπερινό που λαμβάνει χώρα το απόγευμα της παραμονής (14 Αυγούστου), εσπερινός ο οποίος είχε πάψει να τελείται από την κατάρρευση του παλαιού ναού, λόγω αδιαφορίας των αρχών, μέχρι και το 2003 όπου με πρωτοβουλία του Συλλόγου επανήλθε στο προσκήνιο και κατέστη πλέον θεσμός, β) τον Όρθρο και τη Θεία Λειτουργία που τελούνται το πρωί της κυριωνύμου ημέρας (15 Αυγούστου) και γ) τα χορευτικά συγκροτήματα που παρουσιάζουν παραδοσιακούς χορούς, στοιχείο το οποίο αποδεικνύει τη διαφύλαξη και συνέχιση της ελληνικής παράδοσης.
Ο εορτασμός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και το πανηγύρι της Παναγίας του Πραθίου, σύμφωνα με τις μαρτυρίες των πρεσβυτέρων του τόπου, αποτελεί για τους κατοίκους των Αγίων Θεοδώρων, δεύτερο πανηγύρι της πόλεως και της τοπικής κοινωνίας, αφορμή για συγκέντρωση στο χώρο, διεξαγωγή εκδηλώσεων που ζωντανεύουν την περιοχή κρατώντας έτσι το περιβάλλον του ναού ζωντανό στην μνήμη των χωριανών και των επισκεπτών που θα έχουν τη χαρά να βρεθούν το Δεκαπενταύγουστο στο ναό της Παναγίας του Πραθίου






Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Tο lcitynews.blogspot.gr δημοσιεύει κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές, και διατηρούμε το δικαίωμα να μην δημοσιεύουμε συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια όπου τα εντοπίζουμε.